रेकॉर्डींगला स्टूडिओत हजर राहावे

कोल्हापूर संस्थानाने दान दिलेल्या जमिनीच्या संदर्भात एका खटल्याची मोडी लिपीतली ११० वर्षे जुनी कागदपत्रे अभ्यासत असताना फोन वाजतो. खटल्यातल्या महत्त्वाच्या बाबींची टिप्पणे काढून त्या दिवशी न्यायालयात सादर करावयाची विधाने तयार करत असतानाच, "तू कण्णुक्कुल् गाण्याची थीम इंग्रजीत लिहिशील का, प्लीज?"  असा एक लघुसंदेश आलेला असतो. आता एवढ्या गडबडीत हे कसे काय शक्य आहे? करु या नंतर.. असा विचार करून, ती व्यक्ती त्या लघुसंदेशाकडे सध्यापुरते दुर्लक्ष करते.

पण हे ही काम गडबडीचेच असते. सध्या चित्रीकरण सुरु असलेल्या, एका येऊ घातलेल्या हिंदी सिनेमातील गीताचे ध्वनिमुद्रण आजच संध्याकाळी होणार असते. स्टुडिओ आणि गायक कलाकाराचे बुकिंग झालेले असते. मात्र गीत अजून लिहायचे बाकी राहिलेले असते. बरे, हा सिनेमा तमिळ सिनेमाचा रीमेक असल्याने, मूळ तमिळ गाण्यावर बेतलेले हिंदी गाणे लिहायचे ठरलेले असते. अर्थात, चाल ऐकून हिंदी गाणे लिहायला एक दिग्गज गीतकार बसलेले असतातच, पण तमिळ भाषा समजत नसल्याने, त्यांची जाम पंचाईत झालेली असते. दिग्दर्शक त्यांना जी संकल्पना ऐकवतो, ती त्यांना कळल्यासारखी वाटत नाही. मूळ तमिळ गाण्याचा व्हीडीओ दाखवला, तर अधिकच गोंधळाची परिस्थिती निर्माण होते. गीताचे बोल लिहून रातोरात त्यावर संगीताचा साज चढवायचा असल्याने. घाई असते. तरीही जर कामाचा दर्जा नसेल, तर सारे पुन्हा पहिल्यापासून करायची तयारी असते. फक्त, दिग्दर्शकाला आणि संगीतकाराला हव्या असणार्‍या इतर कलाकारांच्या एकत्रित तारखा जवळ-जवळ ३-४ महिन्यानंतरच उपलब्ध असतात.

इकडे, कोल्हापूर संस्थानाचे १ आण्याचे जुने धुसर झालेले मोडी लिपीतले स्टॅंप पेपर वाचता वाचता त्या व्यक्तीला आलेल्या लघुसंदेशाचा विसर पडतो. थोड्या वेळाने पुन्हा एक लगुसंदेश येतो. त्यानंतर लगेच फोन कॉलही येतो. नेमकी निर्माण झालेली परिस्थिती थोडक्यात सांगितली जाते, आणि "प्लीज, जरा अर्जंट आहे, लवकर झाले तर खूप श्रम वाचतील.." अशी विनंती केली जाते. आता आली का पंचाईत? इथे आपले हातचे काम सोडूनही जमणार नाही, आणि संगीतक्षेत्रातल्या लोकांना दुरावूनही जमणार नाही. काय बरे करावे? ती व्यक्ती हळूच स्वत:च्या एका मित्राला फोन करून ह्याची माहिती देते - आपल्या वतीने हे काम करण्याची विनंती करते. कामही तसे विशेष नसतेच... एका तमिळ गीताचा सारांश इंग्रजीतून लिहून काढणे, एवढेच...

लगोलग, परस्पर सारांश लिहून काढला जातो. फोनवरूनच ईमेल्सची देवाणघेवाण होते. एकदोनदा फोनवर संभाषणही होते. मध्यंतरीच्या काळात, जमिनीच्या खटल्याच्या संदर्भात मोडी लिपीतली जुनी कागदपत्रे अभ्यासून काढलेले निष्कर्षही न्यायालयात मांडून होतात. त्यानंतरच्या मोकळ्या वेळात, मूळ तमिळ गीतातील भावपूर्ण अर्थ सारांशात अचूक उतरला आहे की नाही, हे ही व्यक्ती स्वत: जातीने बघते, आवश्यक ते बदल करून सारांश लगेच ईमेलने स्टुडिओला पाठवला जातो. त्यातच एकदा हिंदी गीतकाराशीही जुजबी संभाषण होते. तोही तिकडे कामाला लागलेला असतो.

संध्याकाळी सार्‍या दिवसाची कामे आटपल्यानंतर, एका ठिकाणी एका सुहृदांकडे काही मंडळी जमणार असतात. तिथे, तमिळभाषेतील हात न उचलता लिहिता येणार्‍या एका लिपीबाबत पूर्वी इन्स्टिट्यूट ऑफ़् एशियन स्टडीज, चेन्नई येथे सादर केलेल्या शोधप्रबंधातील काही भागांवर प्रात्यक्षिकासह स्पष्टीकरण द्यायचे असते. होता होता उशीर होतो. एका बाजूला दुपारच्या त्या हिंदी गीताच्या ध्वनिमुद्रणासाठी रात्री स्टुडिओत हजर राहावे अशी मैत्रीखातर प्रेमळ विनंती वारंवार मोबाईलवरून येत असते. दुसर्‍या बाजूला शोधप्रबंधाच्या अनुषंगाने काही नवीन मुद्दे चर्चेत आल्याने ती चर्चा मधेच थांबवण्यासाठी मन वळत नाही. शेवटी, स्टुडिओतून येणार्‍या फोनवर, "मी जरा बाहेरगावी असल्याने येता नाही येणार, क्षमस्व" असे ह्या व्यक्तीला सांगावे लागते... कोण ही व्यक्ती?

...ही व्यक्ती म्हणजे दुसरे तिसरे कोणी नसून नाडीग्रंथातील भाषा-लिपींच्यावर अभ्यासकार्य करणारे.... हैयो हैयैयो होत....

--

नाडीग्रंथवाल्यांची तेंव्हाच खोड मोडली..... | mr.upakram.org

नाडीग्रंथवाल्यांची तेंव्हाच खोड मोडली..... | mr.upakram.org: "द्राविड भाषाभ्यासक पंडित डॉ. जी. जॉन सॅम्युएल यांची भेट ..
प्रेषक शशिओक (गुरू, 06/02/2011 - 13:54)

'सध्या सर तमिळभाषेला जागतिक पातळीवर अभिजात भाषेचा मान मिळवून देण्यासाठी संशोधन कार्य करतायत, त्यात अत्यंत व्यस्त आहेत. तुमची अपॉईंटमेंट आहे का? काहीही झाले तरी १५ मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ काही मिळणार नाहीए.' आम्हाला रिसेप्शनवरच कडकडत्या तमिळमिश्रीत इंग्रजी उच्चारांमधून समज दिली जाते. 'हो हो, तेवढी मिळाली तरी चालेल ना.' असे म्हणून आम्ही इकडे तिकडे पहात, ह्या ठिकाणाहून चाललेल्या कामाचा आवाका समजावून घेण्याचा प्रयत्न करतो....

चेन्नईहून साधारण २० किमी दूर, सोलिंगनल्लूर जवळच्या चेम्मणचेरी नावाच्या उपनगरातली एक भव्य आणि आधुनिक वास्तू. इन्स्टिट्यूट ऑफ़् एशियन स्टडीज असा भलामोठा बोर्ड आपले स्वागत करतोय. वास्तूच्या चोहोबाजूंनी झाडी लावलेली असल्याने मधे शिरताच उत्साहवर्धक थंडावा आपल्याला प्रफुल्लित करून जातो... ह्या इमारतीत पहिल्या मजल्यावर तिचे मालक आणि संचालक डॉ. जी. जॉन सॅम्युएल बसतात... एक द्राविड भाषाभ्यासक पंडीत म्हणून जॉन सॅम्युएल आंतरराष्ट्रीय ख्यातीप्राप्त आहेत. विशेषत: द्राविड भाषा, त्यांच्या लिपी ह्यांचा तुलनात्मक अभ्यास करून त्यांनी प्रसिद्ध केलेले भलेमोठे प्रबंध नुसते अभ्यासायचे म्हटले तरी काही वर्षे जातील. त्यांचे अनेक शोधग्रंथ आत्तापर्यत प्रकाशित झालेले आहेत. भिंतीवरती सगळीकडे जॉन सॅम्युएल यांनी विविध देशात गाजवलेल्या सेमिनार्स मधले फोटो टांगले आहेत. अमेरिका, जर्मनी, कॅनडा, मलेशिया, इंग्लंड, कोरिया, ऑस्ट्रेलिया, जपान, सिंगापूर, श्रीलंका अशा विविध देशातल्या भाषाभ्यासकांशी चर्चा करताना, तेथील सभा संमेलने गाजवतानाचे त्यांचे ते फोटो तमिळ घरातील देवघराची आठवण करून देतील इतक्या दाटीवाटीने सगळीकडे लावलेले दिसतात. पदका-पारितोषिकांचे तर पेवच फुटले आहे, ज्यावरून अनेक आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील सभा-संमेलनात त्यांचा गौरव झाल्याचे सहज कळावे.

भव्य काचेच्या खोलीमधे भल्या मोठ्या चकचकीत एग्झिक्युटीव्ह टेबलामागे डॉ. जी. जॉन सॅम्युएल विराजमान असतात. एका बाजूला ते जागतिक महत्त्वाच्या कामात गढलेत, दुसर्या बाजूला त्यांचा स्टाफ विविध कामाचे आदेश घेण्यास येरझार्याम मारतोय. त्यांचे पी.ए. मधूनच त्यांच्या मोबाईलवर ऍपोंईंटमेंट्स फिक्स करतायत. आपल्या सरांना काय हवे, काय नको याची सेवाभावाने यथोचित काळजी घेतली जातेय. त्याच वेळेला, आगंतुक पाहुण्यांनी त्यांना डिस्टर्ब करू नये म्हणून हटकले जातेय, बाहेरच थांबवून आत साहेबांचा मूड कसा आहे ते पाहून थोडा वेळ भेटीकरता आत सोडले जातेय. 'काय आहे, कित्येक नवखे अभ्यासक सरांच्याकडे स्वत:चे निबंध वगैरे आणून देतात. त्यांच्या टेबलावर अनेक तमिळ, इंग्लिश, जपानी व अन्य भाषेतील प्रकाशित - अप्रकाशित ग्रंथांच्या चवडीच्या चवडी सरांची नजर पडावी म्हणून खोळंबलेल्या असतात. ते तमिळ भाषेचे तज्ज्ञ मान्यवर आहेत ना, ते म्हणतील ती पूर्व दिशा'. त्यांच्या कार्याची प्रारंभिक ओळख करून द्यायला त्यांचे शिष्य तत्पर असतात.

मी डॉ. सॅम्युएल आणि माझ्यासोबत असलेल्या एका व्यक्तीची एकमेकांशी ओळख करून देतो. हळूहळू त्या दोघांचे संभाषण इंग्रजीऐवजी तमिळमधून होऊ लागते. तमिळमधून बोलणे साधल्याने संभाषणात आणखी रंग भरतोय असे वाटते. शब्दांवरून मी अंदाज लावतोय, बहुतेक प्राचीन तमिळ वाङ्मयापासून सुरुवात करून तिरुकुरल, संगम तमिळ, चोळा तमिळ, अशी विविध काळांमधे घडलेली भाषेची स्थित्यंतरे चर्चिली जाताएत. तमिळ भाषेचा दक्षिण पूर्व आशियाई देशांतील प्रचलित भाषा आणि त्यांचा इतिहास, लिपीवर पडलेला प्रभाव, तमिळ देशाच्या इतिहासाचे भारताच्या इतिहासातील महत्त्व, द्राविड देशांची भौगोलिक रचना आणि संस्कृती आदि त्यांच्या आवडत्या विषयांवर आधारित चर्चा रंगलीए. एकमेकांना विविध भाषेतील उदाहरणे वगैरे दिली चालली आहेत.. एकमेकांच्या मतांचे यथेच्छ खंडन-मंडन चालल्यासारखेही वाटते, एकमेकांशी संदर्भांची देवाणघेवाण चाललीए. एकूणात डॉ. जी. सॅम्युएल आणि ती व्यक्ती दोघेही रंगलेली दिसतात.

दिलेली १५ मिनिटांची वेळ संपूनही एखाद-तास होऊन गेला असावा. तेवढ्यात डॉ. जी. सॅम्युएल पाणी, कॉफी वगैरे आदरातिथ्याखातर मागवतात. अव्वल मद्रासी कडक्क कॉफीपान चाललेले असतानाच, स्वत:चा नुकताच प्रकाशित झालेला एक ग्रंथ पुढे करत डॉ. जी. सॅम्युएल म्हणतात, 'हे बघा ह्या विषयावरचे माझे नवे पुस्तक. अशोककालीन समाजात, तमिळ लोकांचा व्यापार उद्यम सार्याय जगात पसरलेला होता असे म्हणतात ते कशावरून ते मी यात दाखवले आहे.' त्या व्यक्तीने पुस्तक हातात घेतले, आणि पुस्तकाच्या मुखपृष्ठावर छापलेल्या शिलालेखाच्या चित्राला उद्देशून म्हटले, 'हीच मी मगाशी सांगितली ती ब्राह्मी लिपी.' असे म्हणत ती व्यक्ती एकदम त्यातील अक्षरे वाचायला सुरुवात करते.... 'सम्राट अशोकाच्या सुप्रसिद्ध शिलालेखाचा हा एक भाग आहे... बहुधा कलिंग युद्धानंतर तिथले काही लोक दक्षिणेत आले त्या काळातला असावा... बघा ना, त्या अक्षरांत निव्वळ ब्राह्मीच नाही तर कल्याणी, ग्रंथ लिपींमधलीही काही वळणे आहेत... बघा मी दाखवतो...'

एव्हाना डॉ. सॅम्युएलांचे डोळे मोठ्ठे झालेले असतात. ते स्वत:च त्या पुस्तकाचे लेखक असूनही त्याचे मुखपृष्ठ जणू काही पहिल्याप्रथमच पाहत आहेत असा निरागस चेहरा करून म्हणातात, 'ही लिपी ब्राह्मी असावी, पण त्यात नेमके काय म्हटले आहे, हे मला आज तुमच्यामुळे ज्ञात होत आहे.' माझ्याकडे वळून डॉ. जी. सॅम्युएल म्हणतात, 'येस्स, कमांडरा, यिट यिस्स् यिण्डीड भ्रामी आन्ड ग्रंतम् स्क्रिप्ट्... बट्ट वर्डींङ्स् व्यार नॉट्ट क्ळ्यार टु मी... ऐयाम् ळऽर्निंङ् यिट् फ़ार् फ़र्स्ट् टैम् टुडे...!!' असे ते म्हणत असतानाच, ती व्यक्ती 'सर, देऽर यिस्स् सम्थिङ् मोऽर् वेऽयिटिङ् फ़ार् यू टुडे...' असे म्हणत, स्वत: लिहिलेला एक शोधप्रबंध त्यांच्यासमोर ठेवते. हात न उचलता केलेले लेखन तमिळभाषेतही आहे; हे दाखवणारा, तमिळ भाषेच्या आतापर्यंत माहिती नसलेल्या एका लिपीप्रकारावरचा तो विस्तृत शोधप्रबंध मग विविध उदाहरणांसह चर्चिला जातो.

डॉ. जी. सॅम्युएल आनंदलेले असतात. लगोलग त्यांच्या इंडॉलॉजीवर काम करणार्याव उपसंस्थेचे सदस्य होण्यासही सुचवतात. रीतसर कॉफीपान झाल्यावर खूष झालेले डॉ. सॅम्युएल त्यांच्या इन्स्टिट्यूट ऑफ़् एशियन स्टडीजने विविध अंगांनी केलेल्या अभ्यासावर आधारित अनेक ग्रंथ-पुस्तके मागवतात. त्यातली काही पुस्तके सप्रेम भेट म्हणून बरोबर नेण्याचा आग्रह धरतात. पुढील आंतरराष्ट्रीय तमिळ साहित्य संमेलनाचे निमंत्रण पाठवण्यासाठी म्हणून आमचे पत्ते लिहून घेतात.

...नंतर काही काळाने ताडपट्ट्यांवरील तमिळ भाषेतील कूटलिपीलेखन - अन्वयार्थ ह्या नावाने एक थिसिस पेपर २०११ सालच्या आंतरराष्ट्रीय संमेलनासाठी सादर करण्यासाठी पाठवला जातो. नाडीग्रंथ ह्या विषयाचा वस्तुनिष्ठ पद्धतीने विचार करण्याकरितां 'ज्योतिष' अथवा 'भविष्य' ह्या संकल्पनांवर विश्वास असणे हे आवश्यक नसून तमिळ भाषाशास्त्राच्या दृष्टीकोनातून नाडीग्रंथातील लिपी आणि भाषा इत्यादि बाबींचा सखोल विचार होणे आवश्यक आहे... असा अभिप्राय त्यातून मांडला जातो.

...हे सर्व शोधकार्य करणारी, डॉ. जी. जॉन सॅम्युएलना भेटलेली, भारतीय राज्यघटनोपदिष्ट मूलभूत कर्तव्यांच्या तत्त्वांचा खंदा समर्थक असलेली ती व्यक्ती म्हणजे दुसरे तिसरे कोणी नसून नाडीग्रंथातील भाषा-लिपींच्यावर अभ्यासकार्य करणारे.... हैयो हैयैयो होत....
»

* प्रतिसाद

चान
प्रेषक आनंद (शनि, 05/28/2011 - 11:36)

ही ओळख हैयो हैयैयोंची च असणार हे सुरवातीलाच लक्षात आल होत.
पुढच्या ओळख लेखाचा इंतजार आहे.
»

* प्रतिसाद
* आनंद यांना व्यनि पाठवा

दुकान
प्रेषक धम्मकलाडू (शनि, 05/28/2011 - 13:01)

इन्स्टिट्यूट ऑफ एशियन स्टडीजची साइट. साइटवरून बरेच काही लक्षात येते आणि बरेच काही कळत नाही. कपिला वात्स्यायन आणि न्यायमूर्ती कृष्ण अय्यर ही नावे निगडित आहेत. असो. पण दुकान बरेच मोठे आहे. ह्या हैयो हैयैयो ह्यांच्या ह्या संशोधनाबद्दल अधिक माहिती द्यावी.

'येस्स, कमांडरा, यिट यिस्स् यिण्डीड भ्रामी आन्ड ग्रंतम् स्क्रिप्ट्... बट्ट वर्डींङ्स् व्यार नॉट्ट क्ळ्यार टु मी... ऐयाम् ळऽर्निंङ् यिट् फ़ार् फ़र्स्ट् टैम् टुडे...!!'
म्हणजे काय? कमांडर म्हणजे कोण? फार हसलो.

'तुझं वाचन किती? तू बोलतोयस किती?'
'तुझा पगार किती? तू बोलतोयस किती?'
»

* प्रतिसाद
* धम्मकलाडू यांना व्यनि पाठवा

..... सदा तुमने ऐब देखा हुनर तो न देखा....
प्रेषक शशिओक (रवि, 05/29/2011 - 05:45)

..... वो तो है अलबेला हजारो में अकेला ....

नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९
»

* संपादन
* प्रतिसाद

धन्यवाद
प्रेषक रिकामटेकडा (रवि, 05/29/2011 - 13:32)

दुवा दिल्याबद्दल धन्यवाद. कृष्ण अय्यर यांची कारकीर्द नॉटविथस्टँडिंग, त्यांना पंचवीस वर्षांपूर्वी असेही वाटे की महेश योगी उडू शके. आता तर त्यांचे वयही झाले आहे. दुकान मोठे आहे याच्याशीही सहमत.
»

* प्रतिसाद
* रिकामटेकडा यांना व्यनि पाठवा

??
प्रेषक सहज (शनि, 05/28/2011 - 13:25)

...नंतर काही काळाने

म्हणजे पहीली भेट कधी झाली?
मधल्या काही काळात कितीवेळा गाठीभेटी झाल्या?
हा थिसीस पेपर स्पॉन्सर केला गेला आहे का?
»

* प्रतिसाद
* सहज यांना व्यनि पाठवा

वा
प्रेषक धनंजय (शनि, 05/28/2011 - 14:20)

व्यक्तीची ओळख छानच. शोधकार्याची ओळखही द्यावी, ही विनंती.

ता. क. : शीर्षक आणि मजकूर यांच्या ताळमेळात काही तफावत आहे काय?
»

* प्रतिसाद
* धनंजय यांना व्यनि पाठवा

कुटलिपी वरील लेख
प्रेषक शशिओक (सोम, 05/30/2011 - 11:42)

धनंजयजी,

हैयोंच्या ह्या विषयावरच्या शोधकार्याची जुजबी ओळख उपक्रम दिवाळी अंकातील लेखनकार्यातून झालीच असेल. त्यात वेळोवेळी चर्चेत आलेले विविध मुद्दे विचारात घेऊन विविध शोधसंस्थांच्या कार्याला पुरक असे बदल करून त्यांनी त्यांचा शोधप्रबंध इंग्रजी व तमिळमधे मांडला आहे. नाडीग्रंथात आढळून येणारी लिपीच नव्हे, तर भाषाप्रकार या दोन्हीहीबद्दल शास्त्रीयरीत्या वस्तुनिष्ठ माहिती मांडण्याचा त्यांचा मानस आहे. त्यातूनच नाडीग्रंथातील काव्याचा आस्वाद वाचकांना - अभ्यासकांना घेता येईल ही झाली दुय्यम बाब.

हैयोंच्या अभ्यासकार्यावर तमिळभाषाशास्त्राच्या अंगाने आपल्या व प्रियाली यांच्या परदेशातील संपर्कातील भाषातज्ज्ञ, शरद सारख्या मराठी भाषातज्ज्ञ व येथील काही तमिळ भाषींकडून वैचारिक आदानप्रदान, अन्य भाषा-लिपीतील वाङ्मय यावर चर्चा अपेक्षित आहे.

...ओक अणि नाडी असेल तर धागा न वाचताच पुढे ढकलला जाण्याची शक्यता असते. म्हणून शीर्षकात वैचित्र्य. इतकेच.

नाडीग्रंथ काव्यातून जे कथन केले जाते त्यातून काय निष्पन्न होते याचा अभ्यास नंतर केला जावा. अभ्यास कार्यानंतर लोकांना उपरती होईल किंवा ते नाडीमहर्षींच्या कथनांकडे आकर्षित होतील असा ओकांचा समज अजिबात नाही. नाडी ग्रंथ कर्ते महर्षीच्या कथनाची फोड करून सांगण्याची कला ती भाषा अवगत असलेल्यांकडून व्यवसाय म्हणून कथनांचा वापर जुन्या काळापासून केला जात आहे. ओकांच्यामुळे त्यांचे व्यवसाय चालतात असे मुळीच नाही. ओकांनी अभ्यासून पुस्तकांतून अनुभव सांगितले म्हणून कोणी नाडीग्रंथांना पहायला जाणार किंवा जाणार नाही असे अजिबात ठरत नाही. ज्याची नाडी पट्टी लिहिली गेली आहे तो, ती वाचून घ्यायला जातो असा अनुभव येतो. ओकांची नाडीग्रथांशी ओळख होण्याआधी ही केंद्रे चालत होतीच. जसा अन्य व्यवसाय चालतो तसाच नाडी कथनाचा चालतो. व्यवसायात कालांतराने काही अपप्रवृत्ती येतात. म्हणून महर्षींच्या प्राचीन कामाला त्यामुळे हीन वा कमी लेखायचे कारण नाही.

ओकांवर नाडीतून अर्थार्जनाचे लांछन लाऊन, त्यांच्यावर व्यक्तीगत पातळीवर हीन आणि हिणकस निंदा, शक्यतो पाणउतारा करून नाडीग्रंथांना खोटे ठरवता येणार नाही. हे आपल्यासारखे विचारवंत जाणता. वैयक्तिक आकस व वैचारिक बैठक यामुळे काहींना नाडी ग्रंथांची सत्यता मान्य करायला जड जाते आहे. ठीक आहे. त्यांना मान्य नाही तर नाही. त्याची चिंता ओकांना अजिबात नाही.

नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९
»

* संपादन
* प्रतिसाद

हैयो हैयैयो
प्रेषक राही (शनि, 05/28/2011 - 14:28)

हैयो हैयैयो यांची विद्वत्ता त्यांच्या जालीय लिखाणावरून लक्षात आली होतीच.मुळात लिपीशास्त्र हे अत्यंत किचकट शास्त्र आहे.त्यातून प्राचीन लिप्यांचे वाचन करताना अनेक भाषांचे आणि त्यात कालानुसार झालेल्या स्थित्यंतराचे ज्ञान असणे अत्यंत आवश्यक असते.लिपीच्या वस्तुनिष्ठ चिकित्सेसाठी कोणतेही साहित्य वर्ज्य मानण्याचे काहीच कारण नाही.भारतीय प्राचीन वाङ्मयाचा अभ्यास करताना त्यात धार्मिक वाङ्मय फार मोठ्या प्रमाणावर असल्याचे जाणवते. देव,धर्म,ज्योतिष्य, भविष्य ,तंत्र अशा विषयांनी साहित्याचा फार मोठा भाग जर व्यापलेला असेल तर प्राचीन समाजव्यवस्थेचा अभ्यास करणार्‍याला तो दुर्लक्षून चालणार नाही. हैयो हैयैयो सारखे विद्वज्जन उपक्रमावर वावरत आहेत हे आमच्यासारख्या वाचकांचे भाग्यच आहे.
जाता जाता : डॉ. जी. जॉन् सॅम्युएल् हे प्राचीन-अर्वाचीन द्राविड भाषांचे तज्ञ असूनही त्यांना ग्रंथलिपी आणि ब्राह्मी लिपी वाचता येत नव्हती हे काहीसे खटकले.
»

* प्रतिसाद
* राही यांना व्यनि पाठवा

हैयो हैयैयो सारखे विद्वज्जन उपक्रमावर वावरत आहेत हे आमच्यासारख्य
प्रेषक शशिओक (रवि, 05/29/2011 - 05:41)


डॉ. जी. जॉन् सॅम्युएल् हे प्राचीन-अर्वाचीन द्राविड भाषांचे तज्ञ असूनही त्यांना ग्रंथलिपी आणि ब्राह्मी लिपी वाचता येत नव्हती हे काहीसे खटकले.

.....तसे आम्हाला देखील खटकले.

नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९
»

* संपादन
* प्रतिसाद

हैयो हैयैयो
प्रेषक राही (शनि, 05/28/2011 - 14:30)

दोनवेळा पाठवला गेल्याने प्र.का.टा.आ.
»

* प्रतिसाद
* राही यांना व्यनि पाठवा

प्रकाटाआ
प्रेषक राही (शनि, 05/28/2011 - 14:35)

प्रकाटाआ
»

* प्रतिसाद
* राही यांना व्यनि पाठवा

अर्धाच परिचय!
प्रेषक चित्रा (रवि, 05/29/2011 - 02:30)

हैयो हैहैयो यांचे नाव न देता हा परिचय काहीसा अर्धवट वाटतो.
अशा प्रकारचा काहीसा नाट्यमय (पडदा उघडल्यासारखा) परिचय पूर्वी काही पाठ्यपुस्तकात काही विशिष्ट आदरणीय व्यक्तींबद्दल असे - जसे महात्मा गांधी, लोकमान्य टिळक इ. म. गांधी आणि लो. टिळक हे सर्वांना त्यांच्या इतर कार्यामुळे माहिती आहेत, वास्तविक आयुष्यात त्यांची नावे अनुक्रमे मोहनदास करमचंद गांधी आणि बाळ गंगाधर टिळक अशी आहेत हे मुलांना व्यवस्थित माहिती असे. तरी ह्या नाट्यमयतेने अशा व्यक्तींचे एक वेगळेच दर्शन घडत असे, मनावर ठसत असे. अशा प्रकारचे दर्शन घडवण्याचा हा प्रयत्न नक्कीच स्तुत्य आहे. पण त्याचबरोबर हैयो यांचे खरे नावही (त्यांच्या संमतीने) कळवायला हवे होते असे वाटले.
»

* प्रतिसाद
* चित्रा यांना व्यनि पाठवा

नाट्यमयतेने अशा व्यक्तींचे एक वेगळेच दर्शन घडते, मनावर ठसते
प्रेषक शशिओक (रवि, 05/29/2011 - 05:35)

नाव न देता हा परिचय
हैयोहैयैयो येथे सदस्य आहेत. आपला परिचय ते योग्य वेळी करून देतील अशी आशा करू या.

नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९
»

* संपादन
* प्रतिसाद

हय्यो
प्रेषक प्रियाली (रवि, 05/29/2011 - 11:18)

हय्योंची वेगळी ओळख आवडली. अन्यथा ते उपक्रमावर नाडीप्रेमी आहेत, तमिळ भाषेचे जाणकार आहेत, फुकट वकीली बाणा दाखवून वेळ वाया घालवण्यात आणि खरडीतून भांडाभांडी करण्यात धन्यता मानतात अशी माझी कल्पना होती.
»

* प्रतिसाद
* प्रियाली यांना व्यनि पाठवा

हय्योंची वेगळी ओळख आवडली.

प्रेषक शशिओक (रवि, 05/29/2011 - 17:05)

नाडीग्रंथ ह्या विषयाचा वस्तुनिष्ठ पद्धतीने विचार करण्याकरितां 'ज्योतिष' अथवा 'भविष्य' ह्या संकल्पनांवर विश्वास असणे हे आवश्यक नसून तमिळ भाषाशास्त्राच्या दृष्टीकोनातून नाडीग्रंथातील लिपी आणि भाषा इत्यादि बाबींचा सखोल विचार होणे आवश्यक आहे...

प्रियालींना ओळख आवडली...
चला. हे ही नसे थोडके!
नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९

»

• संपादन
• प्रतिसाद

ग्यानबाचे तर्कट

प्रेषक रिकामटेकडा (मंगळ, 05/31/2011 - 05:01)

सिद्ध करा: क > १०००
उपलब्ध माहिती: क > ख
गृहीतकः ख ≡ ० (mod ७)
∴​ क > १०००, QED
--
बाकी, भारतीय ज्ञानाची आणि तिच्या अभ्यासाचा दावा करणार्‍या हैयो हैयैयो यांची महती बाटग्यांच्या प्रमाणपत्रामुळे मान्य करतील अशा सुडोसेक्युलर मनोवृत्तीचे कोणीही उपक्रमींमध्ये नसावेत असा माझा अंदाज आहे.

»

• प्रतिसाद
• रिकामटेकडा यांना व्यनि पाठवा

वा!

प्रेषक ऋषिकेश (सोम, 05/30/2011 - 04:20)

नाडीग्रंथ ह्या विषयाचा वस्तुनिष्ठ पद्धतीने विचार करण्याकरितां 'ज्योतिष' अथवा 'भविष्य' ह्या संकल्पनांवर विश्वास असणे हे आवश्यक नसून तमिळ भाषाशास्त्राच्या दृष्टीकोनातून नाडीग्रंथातील लिपी आणि भाषा इत्यादि बाबींचा सखोल विचार होणे आवश्यक आहे... असा अभिप्राय त्यातून मांडला जातो.

अभिप्राय महत्त्वाचा वाटला!
बाकी वर श्री. राही म्हणतात त्याप्रमाणे "हैयो हैयैयो यांची विद्वत्ता त्यांच्या जालीय लिखाणावरून लक्षात आली होतीच" त्याला बळकटी मिळाली. श्री. हैयो हैयैयो यांची ओळख करून देण्याची 'इश्टाईल' आवडली! :)
श्री. हैयो हैयैयो यांना 'वस्तुनिष्ठ' संशोधनासाठी शुभेच्छा!
एक शंका मनात आली: पुढे कालांतराने, श्री. हैयो हैयैयो यांना अभ्यासाअंती समजले (सिद्ध झाले) की नाडीमधे पुरातन तमि़ळ असली तरी त्या आधारे चाललेला भविष्य कथनाचा धंदा ही मिथ्या असून तो एक लोकांना लुबाडण्याचा धंदा आहे तर श्री ओकांची भुमिका काय असेल?
ऋषिकेश
------------------
कधी कधी तुम्ही काय बोलताय हे तुम्हालाहि कळत नाहि, इतके तुम्ही हुशार आहात का?

»

• प्रतिसाद
• ऋषिकेश यांना व्यनि पाठवा

अभ्यासविषय

प्रेषक नितिन थत्ते (सोम, 05/30/2011 - 07:41)

>>एक शंका मनात आली: पुढे कालांतराने, श्री. हैयो हैयैयो यांना अभ्यासाअंती समजले (सिद्ध झाले) की नाडीमधे पुरातन तमि़ळ असली तरी त्या आधारे चाललेला भविष्य कथनाचा धंदा ही मिथ्या असून तो एक लोकांना लुबाडण्याचा धंदा आहे तर श्री ओकांची भुमिका काय असेल?
नाडी आधारे चाललेले भविष्यकथन हे हैयो हैय्यैयो यांच्या अभ्यासाचा विषय आहे याविषयी साशंक आहे. हैयो हे बहुधा फक्त लिपीविषयीच अभ्यास करीत आहेत.
(उलट हैयोंच्या अभ्यासातून "अ" ही गोष्ट सिद्ध झाली तर "ब" ही आपोआप सिद्ध समजण्याचा ओक यांचा हेतू असावा. नाडीमधली लिपी कोणती हा खरेतर एकूण नाडी या विषयावर असलेल्या आक्षेपांपैकी क्षुल्लक आक्षेप आहे. त्या आक्षेपाला अवास्तव महत्व देऊन आणि त्याबाबत वारंवार लिहून ओक मोठ्या/मूळ आक्षेपांना बगल देऊ पहात आहेत).
नितिन थत्ते

»

• प्रतिसाद
• नितिन थत्ते यांना व्यनि पाठवा

+१

प्रेषक सहज (सोम, 05/30/2011 - 08:09)

सहमत आहे.
खुद्द हैयो हैयैयो यांनीच दिवाळी अंकात लेख लिहून असली काहीशी सुरवात केली होती असे वाटते.
यानिमित्ताने धनंजय यांचा हस्तलिखित साखळीपत्रांतील लिपी आणि आकड्यांची कूट-नोंद - लेख पुन्हा वाचायला मजा आली.

»

• प्रतिसाद
• सहज यांना व्यनि पाठवा

अरेरे

प्रेषक ऋषिकेश (सोम, 05/30/2011 - 14:30)

नाडी आधारे चाललेले भविष्यकथन हे हैयो हैय्यैयो यांच्या अभ्यासाचा विषय आहे याविषयी साशंक आहे. हैयो हे बहुधा फक्त लिपीविषयीच अभ्यास करीत आहेत.

असे असल्यास हैयो हैय्यैयो यांना विनंती आहे की याद्वारे सत्यासत्याचा शोध घेण्याच्या दृष्टीने प्रयत्न करून किमान लोकांची चाललेली लुबाडणूक थांबवावी.
श्री हैय्यैय्यो,
सदर अभ्यास हा प्रताधिकाराच्या अधिन असेल का? नसल्यास तो तसा ठेवावा ही विनंती जेणेकरून त्याचा भविष्यातील असा दुरूपयोग / परवानगीवाचून केलेल्या उपयोगावर काहितरी करता येईल. शिवाय तुमच्यावर असा लेख लिहिण्याची / तुमचा अभ्यासविषय उघड करण्याची परवानगी तुम्ही श्री ओक यांना दिली नसल्यास हे त्यांनी परस्पर जाहिर करणे हेच मुळात अशिष्ट आहे असे मला वाटते.
ऋषिकेश
------------------
कधी कधी तुम्ही काय बोलताय हे तुम्हालाहि कळत नाहि, इतके तुम्ही हुशार आहात का?

»

• प्रतिसाद
• ऋषिकेश यांना व्यनि पाठवा

लेख कळला नाही

प्रेषक रावले सतीश (सोम, 05/30/2011 - 12:20)

मला हा लेख कळलाच नाही. ह्या लेखात जन्माने भारतीय नसलेल्या एका भाशा अभ्यासकाने भारतातील एका भाशेचा अभ्यासक म्हणून मोठे वलय प्राप्त केले आहे. पण त्या व्यक्तीच्या अभ्यासाचे क्शेत्र 'प्रांतिय अस्मिते' मुळे संकुचित आहे. ह्याला बहुदा कारण त्या व्यक्तीला सुरवातीला (विद्यार्थी दशेत असताना) ज्या व्यक्तीकडून (शिक्शकाकडून) शिक्शण मिळाले ती व्यक्ती 'प्रांतिय अस्मिते' मुळे संकुचित दृश्टीची होती, असे वाटते.
पण ह्या गोश्टीचा श्री. हैयैयो ह्यांच्या काय संबंध कसा लावला गेला? तर, त्या परदेशी व्यक्तीने त्यांना कमांडर म्हटले, कॉफी पाजली, आत्मियतेने संभाशण केले.
श्री. हैयैयो यांचा ब्राह्मी लिपीवरील लेख माझ्या वाचनात अजून तरी आलेला नाही. उपक्रमवर असेल तर तो कृपया त्याचा दुवा द्यावा. नसेल तर, त्यावर त्यांनी लवकरच लेख लिहावेत, अशी मी त्यांना विनंती करतो. 'इंद्राचे व्याकरण' हे काय लफडे आहे? ते मला कळलेले नाही आहे. तसेच, त्याचा तमिळ भाशेशी काय? व कसा संबंध आहे? तेही कृपया समजवावे.

»

• प्रतिसाद
• रावले सतीश यांना व्यनि पाठवा

'इंद्राचे व्याकरण' हे काय लफडे आहे?

प्रेषक शशिओक (सोम, 05/30/2011 - 13:02)

सतीशजी,
१) आपण लिहिल्यापासून मी तेच लेखात शोधतोय !
२) हैयोंनी ब्राह्मीवर उपक्रमसाठी पुढील दिपावली अंकासाठी लेख लिहिवा अशी मी त्यांना विनंती करतो.
३) डॉ. सॅम्युएल विदेशी नाहीत. आनंद व विजय अमृतराज प्रमाणे तमिळ ख्रिश्चन आहेत.
नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९

»

• प्रतिसाद

चुकलेच! ते लफडे माझेच होते.

प्रेषक रावले सतीश (मंगळ, 05/31/2011 - 04:31)

अर्ध मनात राहिले व अर्धे लिखाणात उतरले. याबद्दल माफि असावी. मी स्वत: ब्राह्मी लिपी काय आहे?, तिची पार्श्वभूमी काय आहे? तीचे व्याकरण कसे होते? इत्यादी गोश्टी सध्या समजून घेण्याचा इटुकला-पिटुकला प्रयत्न करीत आहे.
काही ठिकाणी महेश्वराचे व्याकरण, ब्रह्स्पतिचे व्याकरण, 'इंद्राचे व्याकरण', बोपदेवाचे व्याकरण असे उल्लेख वाचायला मिळाले होते. त्या विशयीची माहिती शोधत आहे. श्री. हैयैयो यांना ब्राह्मी लिपीची सखोल माहिती आहे, असे तुमच्या लेखातून व्यक्त होत आहे. हे कळताच मी वरील सगळी माहिती मनात गृहित धरली व थेट (आयतेच मिळतेय म्हणून हावरटासारखे, मॅनर्स न पाळताच, ) विचारले, 'इंद्राचे व्याकरण' काय आहे? कारण ते मला कळले कि, त्यानंतर ब्रह्स्पतीचे व त्यानंतर महेश्वराचे व्याकरण समजून घेण्याची माझी मनिशा आहे. पाणिनीला नंतर बघून घेईन.
Graamatic kaartika या ग्रंथात खालील पदे आहेत असे एका इंग्रजी लेखात आढळले. मी माझ्या परीने त्याचे मराठिकरण केले आहे.
समुद्रवत् व्याकरणं महेश्वरे। - समुद्रासमान व्याकरण महेश्वराचे।
तदर्ध कुंभौद्धरणं बृहस्पतौ। - त्याचा अर्थ मडक्यात मावेत इतका केला बृहस्पतीने
तद्भागाच्चशतं पुरंदरे। - त्याचे (ही) एक शतांश केले पुरंदराने (इंद्राने)
कुशाग्र बिंदुत्पतितौ हि पाणिनौ।। - त्याचे गवताच्या पात्याच्या अग्रावर मावेल इतके (सुक्श्म) केले पाणिनीने
या सार्‍यांचा ब्राह्मी व त्याआधीच्या लिपी, दक्शिणेतल्या लिपींशी संबंध आहे हे जाणून होतो. महेश्वरी संकेतपद्धतीतून ब्राह्मी व दक्शिणेच्या लिपी विकसित होत गेल्या. तमिळ मला कळत नाही. तिचे व्याकरण, लिपीचा पूर्व-इतिहास याबद्दल माहिती हवी आहे. श्री. हैयैयो यांकडून ती मिळाली तर माझा खूप वेळ व परिश्रम वाचतील, असे वाटले होते.
-आळशीराम

»

• प्रतिसाद
• रावले सतीश यांना व्यनि पाठवा

पांघरुणे

प्रेषक प्रमोद सहस्रबुद्धे (मंगळ, 05/31/2011 - 01:49)

लेख जरा उशीराने वाचला. सहसा तुमचे लेख वाचल्यावर हाती तथ्य बरेच कमी लागते. याचे कारण अनेक गोष्टींवर पांघरुणे घातली असतात.
हैयो हैयेयो यांच्या परिचयाचा लेख वेगळ्या शीर्षकाखाली देणे हा त्यातीलच प्रकार. (एखाद्याचा परिचय त्याच्या चरित्राने, नावाने न देण्याचा प्रकारही त्यातलाच असावा.)
श.ओ., है.है. आणि जॉनसाहेबांची भेट कधीची ? इन्स्टिट्युट ऑफ् एशियन स्ट्डीज नामक संस्था सरकारी का खाजगी? त्यांचे कार्य काय? ब्राह्मी लिपीशी काही संबंध असावा का?
इन्स्टिट्युट आणि जॉन यांचे पूर्ण नाव दिल्याने थोडे तथ्य हाती लागले. धम्मकलाडूंनी दुवा दिल्यावर काम अधिक सोपे झाले. पण अधिक माहिती मिळायला हवी असे वाटले.
पहिली गोष्ट म्हणजे ही इन्स्टिट्युटा सरकारी अनुदानावर चालते. अशावेळी तिचे मालक म्हणून जॉन यांचा उल्लेख गैरलागू आहे. जॉनसाहेब हे तामिळभाषेतले जाणकार व संशोधक.
ही भेट २००७ साल पूर्वीची असायला हवी. कारण २००७ साली हेच जॉनसाहेब पुण्यातील नाडीपरिषदेसाठी आले होते.
संस्थेचा उद्देश हस्तलिखितांचे पुस्तकात तेही संगणकीय स्वरुपात (युनिकोड) आणणे. हा प्रयत्न वाखाणण्याजोगा आहे. याच उद्दीष्टात नाडीग्रंथाचे असे परिवर्तन हे देखिल उद्दिष्ट आहे (असावे. ज्योतिषशास्त्रविषयक ग्रंथ हे त्यांच्या उद्दीष्टांपैकी एक आहेत.) हे ग्रंथ या स्वरुपात आले तर त्यातील माहितीचा शहानिशा हा कुणा नाडीकेंद्राला पैसे न देता करता येईल असे धरतो.
हैयो हैयेयो यांनी एक शोधनिबंध लिहिला होता हे आपण ऐकतोच. हा शोधनिबंध कुठे आला असे विचारले असता त्यांनी तो जाम्बुद्वीपक शास्त्राभ्याससंस्था असा केला होता. हे दुसरे तिसरे काहीही नसून इन्स्टिट्युट ऑफ एशियन स्टडीजचे भाषांतर आहे. एखाद्या विशेष नामाचे असे चुकीचे भाषांतर करणे हे गैर आहे. हाही पांघरूण घालण्याचा प्रकार असावा असा संशय येतो.
नाडीग्रंथवाले दुकानदार आपल्या व्यावसायिक कारणासाठी नाडीग्रंथांना लोकांच्या हाती लागू देत नाही हे आपण जाणतोच. अशी पांघरुणे घालणे, नेमक्या माहितीचा उल्लेख गाळणे हे अशाच व्यावसायिकतेचा भाग असण्याची शक्यता वाटते.
प्रमोद

»

• प्रतिसाद
• प्रमोद सहस्रबुद्धे यांना व्यनि पाठवा

+१

प्रेषक का (मंगळ, 05/31/2011 - 15:20)

पूर्ण सहमत.
अमक्या प्रसिद्ध व्यक्तिला भेटून तमक्या प्रकारे आवाक् केले हे सांगण्यामागे काय उद्देश आहे बरे. ना संशोधनाची ओळख ना संशोधकाचे खरे नाव.

»

• प्रतिसाद
• का यांना व्यनि पाठवा

उपक्रमाचे धोरण

प्रेषक धनंजय (बुध, 06/01/2011 - 22:07)

हा लेख मुख्यत्वे कुठल्या ज्ञात व्यक्तीचा परिचय देत नाही. (लेख शीर्षकातील व्यक्तीबद्दल नाही. शीर्षकातील व्यक्ती काम करते, त्या संस्थेबद्दल नाही, आणि लिपिशास्त्राबद्दल नाही.)
"माहिती" म्हणून हा लेख पटत नाही. एक तर उपक्रम सदस्याबाबत व्यक्तिगत टिप्पणी तरी आहे, नाही तर हा काल्पनिक तरी आहे. बहुधा व्यक्तिगत टिप्पणी आहे.
व्यक्तिगत टिप्पणी प्रशंसा करणारी आहे, हे चांगलेच आहे. (व्यक्तिगत असूनही उपक्रमावर चालू शकते.) अधूनमधून आपण सर्वच एकमेकांची प्रशंसा करतो. पण स्वतंत्र लेख म्हणून नव्हे, तर हैय्यो हैहैय्यो यांच्या एखाद्या धाग्याखाली हा प्रशंसेचा धागा हलवण्यात यावा.
सुप्रसिद्ध (किंवा अप्रसिद्ध) व्यक्तीबद्दल वस्तुनिष्ठ माहिती देणारा लेख श्री. शशिकांत ओक यांनी जरूर लिहावा. आजकाल मराठीमधून ललित लेखन करण्यासाठी कितीतरी संकेतस्थळे उपलब्ध आहेत. अशा कुठल्या ठिकाणी श्री. ओक यांनी हे लेखन द्यावे.

»

• प्रतिसाद
• धनंजय यांना व्यनि पाठवा

खुसपटे

प्रेषक रिकामटेकडा (गुरू, 06/02/2011 - 01:37)

उपक्रमवरील माहितीच्या देवाणघेवाणीचा ट्रॅफिक इतर कोणत्यातरी संस्थळाकडे वळविण्याचा हा खोडसाळ प्रयत्न आहे काय? इतरत्र याच लेखाला १७ किंवा अधिक प्रतिसाद न मिळाल्यास प्रगल्भतेच्या शर्यतीत ते 'इतर' संस्थळ मागे पडू शकेल अशी भीती धनंजय यांना असावी की काय?
तांत्रिक सबबींच्या वापराने अभिव्यक्तिस्वातंत्र्याची गळचेपी करण्याच्या कुटिल डावाचा निषेध. त्यापेक्षा शब्दकोष लिहावा, जीमेल गॅजेट बनवावे, विकिपीडियावर मराठीच्या संवर्धनात मदत करावी!

»

• प्रतिसाद
• रिकामटेकडा यांना व्यनि पाठवा

हाहा

प्रेषक धनंजय (गुरू, 06/02/2011 - 13:38)

गमतीदार. हा धागा हलवावा, ही माझी सुचवणी गंभीरपणे केलेली आहे. म्हणून या हसर्‍या दादीनंतर हा गंभीर उपप्रतिसाद :
स्वतंत्र लेखांसाठी उपक्रम संकेतस्थळाचे "माहितीविषयक" निकष थोडे कडक आहेत, आणि प्रतिसाद-धाग्यांसाठी ढिले आहेत. असा अनुभव आहे. धागा स्वतंत्र न ठेवता उपधागा म्हणून हलवला, तर धोरण चांगले पाळले जाते आणि अभिव्यक्तीचे स्वातंत्र्यही.
शोधून बघता असे दिसते आहे, की श्री. ओक यांनी हा लेख अन्यत्रसुद्धा दिलेला आहे. त्यामुळे माझा अनाहूत सल्ला द्यायची खरे तर गरज नव्हती - तो मार्ग श्री. ओक यांनी आधीच अंगीकारला होता.
वेगवेगळ्या संकेतस्थळांवरची रहदारी त्यांच्या वेगवेगळ्या वैशिष्ट्यांमुळे वेगवेगळी असते. एखाद्या लेखाला अन्य स्थळ सुचवले तर रहदारी कमी-अधिक होणारच, पण तो प्रकार आनुषंगिक आहे.
उद्या कोणी म्हणेल की कॉलेजच्या वर्गात नाटक करणार्‍याला मी "रंगशाळा बरी" असा सल्ला दिल्ला, तर मी रंगशाळेतील वाहातुक वाढवायचा प्रयत्न करत आहे. आता माझा हेतूलासतो की कॉजेजच्या वर्गात अधिक शैक्षणिक प्रक्रिया व्हावी. पण हा माझा हेतू साधायच्या सल्ल्याने रंगशाळेतील वाहातुक वाढली तर मी काय करू?

»

• प्रतिसाद
• धनंजय यांना व्यनि पाठवा

धन्यवाद

प्रेषक रिकामटेकडा (शुक्र, 06/03/2011 - 10:15)

कोलॅटरल डॅमेज म्हणून रहदारी घटली तर ते ठीकच आहे. तुमचा उद्देश लबाड नव्हता हे मला माहितीच आहे. उलट, ओकांचा लेख प्रकाशित होणे हेच मी डॅमेज मानतो, वर्दळ इतरत्र गेली तर ते उपक्रमसाठी कोलॅटरल रिपेअरच ठरेल.
ओकांच्या जाहिरातींना मी अभिव्यक्तीस्वातंत्र्यात गणत नाही. किंबहुना, ओकांच्या जाहिरातींची गंभीर चर्चा करताना त्यांच्या प्रचारस्वातंत्र्याचा निषेध हा एक मुद्दा अपरिहार्य असावा असेही मला वाटते.

»

• प्रतिसाद
• रिकामटेकडा यांना व्यनि पाठवा

वाहातुक वाढली तर मी काय करू?

प्रेषक शशिओक (शुक्र, 06/03/2011 - 09:48)

मित्र हो,
धागा खाली पाडून त्याची रंगत वाढली आहे. नविन वाचकांना अधिक माहिती मिळेल.

वेगवेगळ्या संकेतस्थळांवरची रहदारी त्यांच्या वेगवेगळ्या वैशिष्ट्यांमुळे वेगवेगळी असते. एखाद्या लेखाला अन्य स्थळ सुचवले तर रहदारी कमी-अधिक होणारच, पण तो प्रकार आनुषंगिक आहे.

धनंजय म्हणतात ते अगदी बरोबर आहे. अन्य संकेत स्थळांची वाहतूक वाढावी म्हणून त्यांनी वरील प्रतिसाद दिला असे म्हणता येणार नाही.
'हा धागा 'घालवावा'. असा त्यांचा अभिप्राय नाही.
नाड़ी ग्रंथ प्रेमी
शशि ओक.
मो.क्र.९८८१९०१०४९

- Sent using Google Toolbar"

मित्र हो,

आधी ठरल्याप्रमाणे रविवारी २९ मे २०११ रोजी काव्यकट्टा साजरा झाला. चार दिशांहून काव्यप्रेमी आले. 'मी मराठी' चे राज जैन व प्रसन्नकुमार केसकर सिंहगडरस्त्याने बाईकवरून, बावधनवरून डॉ अशोक कुलकर्णी व मी विमाननगरहून आलो. नेहमी जालावर शब्दरुपाने भेटणार्‍या व्यक्ती प्रत्यक्षात कशा दिसतात, कशा बोलतात याचा ओळखी झाल्यावर प्रत्यय आला.

सायंकाळी पाचला सारसबागेतील एका झाडाच्या सावलीत कार्पेट टाकून त्यावर आम्ही स्थानापन्न झालो. जुजबी गप्पा झाल्या. नंतर राजने 'मी मराठी' वर आयोजित केलेल्या काव्यस्पर्धेबाबत आणि आगामी काळात मराठी व अन्य भाषेतील साहित्य प्रकाशनाच्या साकार होऊ घातलेल्या त्यांच्या कल्पना सांगितल्या. प्रसन्नने आपल्या रसाळ कथनातून आधी पत्रकारिता व नंतरच्या काळातील त्यांनी उघडलेले "वर्थ कम्युनिकेशन्स" तर्फे दिली जाणारी "कंटेंट मॅनेजमेंट"ची सेवा यावर गप्पा रंगल्या. डॉ. कुलकर्णींनी मराठी काव्यातील गझला प्रकारावर नवनव्या कवींच्या प्रयोगावर माहितीपुर्ण कथन केले. जालावर या तर्‍हेचे प्रयोग करणे व वाचकांची दाद मिळवायचे सोपे साधन असे त्यांनी म्हटले. औरंगाबाद - नांदेड कडील लेखकांच्या वाङ्मयसेवेचा त्यांनी आवर्जून उल्लेख केला. 'स्पंदन' नावाचा काव्संग्रह डॉ. कुलकर्णींना प्रेमपुर्वक राजेना भेट दिला. हृदयाचे व पोटूशा बालकाचे स्पंदन दाखवणारे त्या पुस्तकाचे मुखपृष्ठ फारच बोलके होते.

जवळून जाणाऱ्यांची कलकल, बालकांच्या फुग्याच्या खेळात आम्हालाही बसल्या बसल्या फुगे परत द्यायला सामिल व्हावे लागत होते. शेंगदाणे-चुरमुरेवाल्यांच्या प्रेमळ हाकांमुळे काही सुरळीपुडे हातात घेऊन गप्पा होत होत्या. त्यावेळी हैयो हैयैयोंच्या शब्दरूपाने ओकांची काव्यस्पर्शी ओळख करून दिली गेली. सजवल्यावर एखादी 'ठकी' कशी एकदम 'बार्बी डॉल' वाटायला लागते तशी, दिलेल्या काव्यपंक्तींना काव्यालंकारात मढवून आगळ्या तर्‍हेने कसे सादर केले ते दाखवले गेले.

ओकांची ठकी

हैयोंची बार्बी

शशिनामधारी असे कांत अलकाचा । मंगलाचरणी नमी तो पुत्र जनार्दनाचा ।। जीवनी असे जो रत सततोद्योगी । आधी नाट्यसेवा नंतरी कूटकोडी।। होता वार रवी उदेला एकतीस वेळा । सप्त मासी वरुषे ४० वर नऊ मिसळा।। पावाल त्यात मजला उत्पन्न जेष्ठपुत्राला ।। नसे बंधु विवाहिता दोन बहिणी व पुत्र-पुत्री । पदवी वाणिज्य धरली कास देशरक्षणाची। चढलो पायरी विंग कमांडर पदाची ।। गतीशीघ्र वाहने घेती घोट अरिचा । त्रिशूल वायुसंगे मम धर्म गणिताचा।। हे दयानिधे, अल्पमतिस काव्यस्फुरण दे । जमतील जे काव्यकुजनी तयांना आत्मसंतोष दे।।

नांवधारी शशि, कांत अलकाचा | नमी मंगलाचरणी पुत्र जनार्दनाचा || जीवनी असे रत सततोद्योगी | जनसेवा नाट्यसेवा लिही कूटकोडी || कूटातूनि भानुदिनी एकतिसाव्या | काढा पन्नासी एका, मासी सातव्या || भेटा मज, कुलोत्पन्न ज्येष्ठपुत्रा | भगिनीद्वया परिणीता, तनयस्वजा मात्र || मात्रा गणिती वणिजशास्त्रज्ञाता | मिळे बढती चढे विंगकमांडर पदा || शत्रुकंठा फोडण्या विमाने व्याधापरि | शूलत्रय वायुसवे, देशरक्षा तरि || तरि प्रेमरूप दयानिधे दे काव्यस्फूर्ती | तोषवी काव्यकूजनी समाहृतचित्ती ||

हैयोंच्या बार्बीतील अभ्यासावयाच्या बाबी

• काव्याच्या प्रत्येक श्लोकात प्रथम-द्वितीय पंक्तीमधील, प्रथम अक्षर समान,

  उदा: (न-न, क-क म-म त-त)

• काव्याच्या प्रत्येक श्लोकात तृतीय आणि अंत्य पंक्तीतील प्रथम अक्षर समान

  उदा: (ज-ज, भ-भ, श-श,)

• काव्याच्या प्रत्येक श्लोकात प्रथम पंक्तीतील दुसरे अक्षर आणि तृतीय पंक्तीतील दुसरे अक्षर समान.

  उदा: (व-व, ट-ट, त्र-त्र , )

• काव्याच्या प्रत्येक श्लोकात अंत्यचरणातील शेवटचे अक्षर वा शब्द पुढील श्लोकाच्या सुरवातीचा.

  उदा: (कूट, मात्र, तरि)

वरिल अभ्यासावयाच्या बाबींतले नियम चौथ्या मुद्द्याला तमिळमधे अंतादि यमकम् असे म्हणतात. ह्या द्रविड, विशेषत: तमिळ काव्यप्रकारांच्या बाबतच्या विशेषता असून, मूळ ओकांनी केलेल्या कवितेतील शब्द इकडेतिकडे करून, थोडे यथोचित बदल करून हैयोंनी त्या जशाच्या तशा मराठीमधे आणण्याचा एक प्रयत्न वर केला आहे. ह्यावर चर्चा झाली. उपस्थितांनी असे काव्यप्रकार प्रथमच पहाण्यात येत आहेत असे अचंब्याने म्हटले. (आता हे लिहिताना "असा काव्यप्रकार मराठीत आहे का?" ह्या हैयोंच्या सदराची आठवण होते.) त्याशिवाय हैयोंनी ओकांच्या लक्षात आणून दिलेल्या द्राविड भाषांतील यमकांच्या विविध प्रकारांची रंजक माहिती दिली गेली.

द्राविड भाषाकुलातील काव्यप्रकारामधे आढळणार्‍या अंतादि यमकम् बद्दल बोलताना, श्री अभिरामि भट्टर लिखित तमिळ भाषेतील 'अभिरामी अंतादी' या एका आगळ्या वेगळ्या शंभरश्लोकी प्रासादिक काव्याबद्दल चर्चा केली गेली. त्याचा एक नमुना खाली पाहूया. या शंभरश्लोकी काव्यातील पहिले पाच श्लोक इथे उदाहरणादाखल घेतले आहेत.

(बरहाच्या माध्यमातून मराठी वाचकांना सोईचे जावे म्हणून तमिळ लिपीचे देवनागरीत रुपांतर केले आहे)

काप्पु (गणपति प्रार्थना) तार् अमर् कॊऩ्ऱैयुम् चण्पक मालैयुम् चात्तुम् तिल्लै ऊरर्तम् पाकत्तु उमै मैन्तऩे-उलकु एऴुम् पॆऱ्ऱ चीर् अपिरामि अन्ताति ऎप्पोतुम् ऎन्तऩ् चिन्तैयुळ्ळे- कार् अमर् मेऩिक् कणपतिये-निऱ्कक् कट्टुरैये -- -- उतिक्किऩ्ऱ चॆङ्कतिर्, उच्चित् तिलकम्, उणर्वुटैयोर् मतिक्किऩ्ऱ माणिक्कम्, मातुळम्पोतु, मलर्क्कमलै तुतिक्किऩ्ऱ मिऩ् कॊटि, मॆऩ् कटिक् कुङ्कुम तोयम्-ऎऩ्ऩ वितिक्किऩ्ऱ मेऩि अपिरामि, ऎन्तऩ् विऴुत् तुणैये: ॥१॥ तुणैयुम्, तॊऴुम् तॆय्वमुम् पॆऱ्ऱ तायुम्, चुरुतिकळिऩ् पणैयुम् कॊऴुन्तुम् पतिकॊण्ट वेरुम्-पऩि मलर्प्पूङ् कणैयुम्, करुप्पुच् चिलैयुम्, मॆऩ् पाचाङ्कुचमुम्, कैयिल् अणैयुम् तिरिपुर चुन्तरि-आवतु अऱिन्तऩमे. ॥२॥ अऱिन्तेऩ्, ऎवरुम् अऱिया मऱैयै, अऱिन्तुकॊण्टु चॆऱिन्तेऩ्, निऩतु तिरुवटिक्के,-तिरुवे.- वॆरुविप् पिऱिन्तेऩ्, निऩ् अऩ्पर् पॆरुमै ऎण्णात करुम नॆञ्चाल्, मऱिन्ते विऴुम् नरकुक्कु उऱवाय मऩितरैये. ॥३॥ मऩितरुम्, तेवरुम्, माया मुऩिवरुम्, वन्तु, चॆऩ्ऩि कुऩितरुम् चेवटिक् कोमळमे.कॊऩ्ऱै वार्चटैमेल् पऩितरुम् तिङ्कळुम्, पाम्पुम्,पकीरतियुम् पटैत्त पुऩितरुम् नीयुम् ऎऩ् पुन्ति ऎन्नाळुम् पॊरुन्तुकवे. ॥४॥ पॊरुन्तिय मुप्पुरै, चॆप्पु उरैचॆय्युम् पुणर् मुलैयाळ्, वरुन्तिय वञ्चि मरुङ्कुल् मऩोऩ्मणि, वार् चटैयोऩ् अरुन्तिय नञ्चु अमुतु आक्किय अम्पिकै, अम्पुयमेल् तिरुन्तिय चुन्तरि, अन्तरि-पातम् ऎऩ् चॆऩ्ऩियते....... ॥५॥

....असे हे काव्य पुढे १०० श्लोकांनी संपन्न होते. सारांशाने वरील कथनाचा अर्थ सांगावयाचा झाला, तर अभिरामी देवीची स्तुती असे सांगता येईल. अंतादि काव्यप्रकाराचे महत्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे याला सुरुवात शेवट नसतो.

...करता करता, आलेल्या सदस्यांना निघण्याचे वेध लागले... जाता जाता हैयो हयैयो म्हणजे कोण यावर विचारणा झाली. त्यावर "योग्य वेळी हैयो आपला परिचय करून देतील" असा विश्वास ओकांनी व्यक्त केला.. कॉकटेल फ्रुट ज्यूसने कटट्याची सांगता झाली.

नाडीग्रंथावर विमाननगर वाचनालयातील धडाकेबाज भाषण 1३Mar 2011

10 More Unsolved Mysteries of the World

10 More Unsolved Mysteries of the World

“अंनिस सर्कस” ओकांचे बोलके पत्र

मित्र हो,
आज मला एक फोन आला. तुम्ही आपल्या नाडीग्रंथावरील लेखनाच्या एका भागात अंनिसला सर्कस म्हणून हिणवले आहेत. ती नुसती झलक आहे असेही म्हणता मग त्या पुर्ण पत्राची मांडणी का करत नाही? आपण कोण बोलताय? हे समजून घेईपर्यंत फोन कट झाला किंवा केला गेला.
नाडी ग्रंथावरील माझे काही विचार मिपावर या आधी आले आहेत. त्यामुळे या ठिकाणी ते पत्र पाठवावे असे वाटून ते संपुर्ण पत्र खाली देत आहे. आशा आहे की मिपाकार फोन करणाऱ्या वाचकाच्या विनंतीचा मान राखून ते प्रकाशित करायला व मनमोकळेपणाने अंनिसचे अतरंग पहायला परवानगी देतील.
परिशिष्ट क्रमांक 4-14 बोध अंधश्रद्धेचा पान 180



“अंनिस सर्कस” ओकांचे बोलके पत्र
डॉ. नरेंद्र दाभोळकरांना, तांबरम, दि. 25 -11-1995
स.न.वि.वि.
दि. 21-11 चे आपल्या हस्ताक्षरातील, साध्या लेटर पॅडवरील कागदाचे - बॉन्डपेपरवर नव्हे- पत्र मिळाले. असे पुर्वी दिसून आले आहे की, आपलेय पत्रातील शेवटची ओळ मला जास्त लिहायला प्रवृत्त करते. त्या पत्रातील शेवटची ओळ की ... ‘सत्य तपासण्याच्या रिंगणात यावे ही विनंती’…. अशीच स्फूर्ती देऊन गेली.
असे वाटले की, ‘महाराष्ट्र अंधश्रद्धा निर्मूलन समिती’ ही एक सर्कस आहे. त्यात विविध तऱ्हेचे अंधश्रद्धेच्या विरुद्ध खेळ खेळले जातात व सभोवताली जमलेल्यांचे त्याद्वारे मनोरंजन केले जाते. अर्थातच अंनिससर्कस मधील खेळाडू विविध (मखलाशीपूर्ण) कसरती करण्यता तरबेज असतात. नंतर हुकमी टाळ्या मिळवण्याच्या तंत्रात अत्यंत प्रवीण असतात.
सर्कसचे सर्वात मोठे आकर्षण हे त्यांचा ‘जनावरखाना’ असून त्यांना रिंगणात आणून हातातील जबरदस्त आसूडाद्वारे सर्व हिंस्त्र व क्रूर श्वापदांना आपल्या हुकुमावर नाचवायचे जोखमीचे व दिमाखाचे काम त्या सर्कसचा कार्यवाह – “रिंगमास्टर” करतो. या रोलमधे आपण स्वतः रिंगणात हजेरी लावता व आसूडाच्या व काठीच्या दरडावणीने अवघड व जीवघेण्या कवायती लीलया करवून टाळ्या मिळवता. आत्ता पर्यंतचा हा आपला अनुभव असल्याने आणि आपणच या सर्कसचे रिंमास्टर असल्याने, ‘माझा रिंगणात या, मग मी तुम्हाला कसे लोळवतो ते पहा’ असा आपला पवित्रा तुमच्या दृष्टीने शास्त्रीयपायावर आधारित पण भविष्यकाळात कसेही करून अंग काढून पसार होण्यास सोईचा आहे.
तथापि ‘नाडी भविष्य’ हा काही तुमच्या पिंजऱ्यात बाळगलेला सिंह नाही. त्यामुळे त्याने ‘गपगुमान’ तुम्ही रचलेल्या रिंगणात यावे व चुपचाप तुमच्या तालावर नाचावे असे स्वप्न बाळगून असाल तर ती आपली घोर चूक आहे.
या इथे ‘नाडी भविष्यकर्ते महर्षी’ हे “रिंगमास्टर” आहेत. भविष्याच्या आसूडाला तो ‘थोतांड’ म्हणून आव्हान देऊन आपण रिंगणात उतरला आहात. वर्तमानपत्रातून परिपत्रके व लेख लिहून व मला मधे घालून, ‘पहा या रिंग मास्टरची कशी ऐशी की तैशी करतो. नाहीतर 5 लाख देतो’ असे डरकाळ्या फोडणारे आवाज आपण वेळोवेळी करता. या सर्व परिस्थिती मी रिंगणात कसा? नाडीकेंद्रे जेथे आहेत तेथे कूटलिपी वाचणारे उपलब्ध आहेत. अशा विविध केंद्रांना भेटून एकच पट्टी विविध नाडीवाचकांनाकडून वाचवून घेऊन त्यातील मजकुरातील सत्यता, अर्थवत्तता अचूक व तात्काळ काढता येते. हे आपणांस चांगलेच ठाऊक आहे. एरव्ही मीच रिंग मास्टर, माझीच सर्कस, माझेच रिंगण आणि माझेच टाळ्या पिटू प्रेक्षक याच कूपात राहून मग शास्त्रीय संशोधनाचे नाटक कशाला?
याचे साधे कारण हे की नाडी केंद्रास भेट देण्यास यायचे नाही व अंनिसचे तोंडकाळे करून घ्यायचे नाही. आपल्या अंनिस सर्कसचे चालायचे दिवस आता फार जिकिरीचे झाले आहेत. प्रवीण कसरतपटू शिष्यगण आपणांस सोडून गेले आहेत. इतर शिलेदारांनाही आपल्या आसुडाचा बेगडीपणा लक्षांत आला आहे. वर्तमानपत्रवाले एकजात आपल्या विविध क्लुप्त्यांना आपल्या मागे कुत्सितपणे हसून नावे ठेवतात, मात्र तोंडावर व वर्तमानपत्रातून नावे ठेवायला आपल्या सर्कसचा दरारा मोठा असल्याने टाळतात. पण जे आपल्या कल्पनाविश्वात तल्लीन असतात अशा आपणांस हे लक्षात आलेले नाही.
आपण माझ्या लांबलचक पत्रे पाठवण्याची टिंगल करता पण आपल्या पत्रातील पोकळ व खोटारड्या मुद्यांची खबर घेणे क्रमप्राप्त होते. असो, आता आपल्या 21-11 च्या पत्रातील मुद्यांकडे वळतो.
मुद्दा क्रमांक 3 मध्ये आपल्या ... ‘भाषा कूट तमिळी जाहीर करून आमच्या प्रतिपादनालाच पुर्ण बळकटी मिळते’ हे आपल्या लक्षात येत असेलच... या विधानाला मी फार महत्वाचे मानतो. या वाक्यावरून 30-9 (1995) च्या सभेत उपस्थित 3 तमिळांनी नाडीपट्यातील भाषा तमिळच आहे या पुराव्याला आपण मान्य केले आहे हे सिद्ध होते. कारण ज्या डॉ. नारळीकरांनी नाडीपट्ट्यातील भाषा (देखील) तमिळ नाही असे म्हणून नाडीभविष्याला Hoax असा शिक्कामोर्तब केले ते विधान खोटे होते हे सिद्ध होते. हे सिद्ध झाले. असे आपण मानता असे म्हणावे लागेल. ज्या नारळीकरांच्या दोन निष्कर्षांवर अवलंबून आपणही नाडीभविष्याला फसवाफसवी वा थोतांड मानता त्यातील They could not ( a) read the script as Tamil- हे विधान त्यांनी परत घ्यावे असे आपण त्यांना आवाहन करावे. उरला प्रश्न त्या पट्टीतील मजकूराचा की ज्यात आपल्याला फोटोत शशिकांत असा मजकूर आहे असे मी किंवा नाडीवाचक म्हणतात त्याची खात्री करणे. अशी खात्री करण्याची वेळ आलीच तर, ‘ओरिजनल पट्टया-पुरावा पहायला दि. 2-4च्या पत्राप्रमाणे येण्याचे आपण मान्य केले होते. दि. 9-5च्या पत्रात “माहिती अचुक निघाल्यावर तमिळनाडूला येऊन पट्ट्या तपासणे (करावे लागेल)”.... असे मान्य केले आहेत. मात्र आपण पाठवत असलेल्या ठशांच्या संदर्भात नाडीपट्यांची माहिती-फोटो पाठवण्याचे मी कधीच मान्य केलेले नाही. तरीही एका उपलब्ध नाडीपट्टीचा फोटो व त्यातील मजकूराचे रोमन स्क्रीप्ट व इंग्रजी अर्थ आपणांस पाठवला होता. आता तो मजकूर तमिळमधलाच असूनही खुद्द तमिळनाडूतील तमिळांना वाचता येत नसताना (पुण्यातील तमिळांनी तर तसे लेखी दिल्याने) आता येथे न येण्याचे एकही कारण आपणांस राहत नाही. उलट मुद्दा क्रमांक 1 मधे ... “आमचा प्रतिनिधी मद्रासला येणे पूर्ण गौण आहे”... असे निर्लज्ज विधान करून विलंब का? असा जाब मलाच जाब विचारता? खरेतर हा विलंब का असे विचारण्याची हक्क माझा आहे.
‘नाडी भविष्य’ हा चमत्कार आहे याची आपणांस संपुर्णतः खात्री झालेली आहे. त्यामुळे आता कसेही करून पळवाट काढून नाडीकेंद्रांस भेट देण्याचे टाळण्याचे तंत्र वापरायला कितीही खालच्या थराला जावे लागले तरी चालेल असा आपला पवित्रा आहे. यासाठी नाडीपट्यात माहिती आपणांकडून काढून ती परत सांगितली जाते हे कारण (आपण)पुढे करता. मग असे शेकडो वर्षे लाखो लोकांच्या संदर्भात होत असूनही आत्तापर्यंत कोणीही या फसवणूकीची पोलिस केस का केलेली नाही? Alive या मासिकाच्या किरकोळ स्तंभावरील एक कात्रण व कोवूर यांचा अंदाज हेच जर आपले याबाबतचे पुरावे असतील तर त्यांचा सच्चेपणा आपणांस ताडून पहायला नको का? 30-9 च्या सभेत डॉ. बोरकरासह सर्व अंनिसच्या कार्यकर्त्यांनी नाडीकेंद्रास भेट देण्यास येणे अत्यंत आवश्यक आहे व ठसे पाठवून ओकांवर हे काम सोपवण्याचे धोरण मुळातच चुकीचे आहे असे मान्य केले आहे. आता माझ्या नाही तरी निदान आपल्याच कार्यकर्त्यांचा मान नको का राखायला? आपल्याच साथिदारांची आपण किती वेळ प्रतारणा करणार? त्यांच्यातील काहींनी येथे येऊन तपासणीकरून चमत्कार असल्याचे मान्य केले तर त्यांना काय आपण समितीतून काढणार?
मुद्दा क्रमांक 2 कडे आता आता वळतो.
शनिवार दि. 30-9(1995) ची साप्ताहिक (बैठक?) सभा ‘मामुली’ होती असा टोन ध्वनित करून, पत्रकार परिषद घेणे व वर्तमानपत्रात बातमी छापवून आणि त्यावरही या सभेला आपण गौण महत्व दिलेत. मात्र बरेच पत्रकार व उपस्थित श्रोत्यांना आपल्या उपस्थितीची खात्री होती. अशा वातावरणांत आपली अनुपस्थिती असभ्यतेचे लक्षण होते. या उलट मी या सभेला एक प्रेक्षक म्हणून आवर्जून उपस्थित होतो. सभेचे कामकाज सुरु झाल्यावर मग डॉ. बोरकरांशी ओळख करून नाडी भविष्य या पुस्तकाचा लेखक म्हणून मी त्यांच्या सर्वसंमतीने भाषणास सुरवात केली. मात्र सभेच्या मुख्यकार्याला त्यामुळे मुळीच बाधा आली ऩाही. उलट श्रोत्यांना या सभेच्या व उपस्थित पुणेरी तमिळांनी त्या फोटोवाचन करण्यामागचा महत्वाचा उद्देश व पुर्व पीठिका सर्व विदित झाली. आपल्या उपस्थित कार्यकर्त्यांच्या व श्रोत्यांच्यावतीने डॉ. बोरकरांनी माझे आभार मानून धन्यवाद दिले. आपण मात्र मी सभेत ‘घुसलो’ असा मनघडंत आरोप केलात. यावरून आपली मानसिक स्थिती बरीच खालावलेली वाटते. पत्र लिहिताना जरी ‘थोडे हसू व बरीच कीव’ आली असली तरी माझ्या त्यासभेतील भाषणाने व पुणेरी तमिळांनी पट्टयातील भाषा तमिळच असल्याचा लेखी पुरावा सादर केल्याने आपला बराच तिळपापड झाला हे त्या एका शब्दाने चांगलेच लक्षात येते.
आपण स्वतः हजर न राहण्याचा ‘पळपुटेपणा’ केला असताना तुमच्या अपरोक्ष मी सभेत ‘वाद घालायला गेलो’ हा (ओकांचा) पळपुटेपणा म्हणण्याचा साळसूदपणा आपली बुद्धी चक्रम झाल्याचे द्योतक आहे. असे दुःखाने म्हणावे लागते.
By the way, पुर्वीच्या 27-7(1995)च्या पत्रात व 16-7च्या पुढारीमधील लेखात रेडिओ कार्बन टेस्टबद्दल मला ‘आपण अगदीच कसे विसरलात?’ असा प्रश्नार्थी टोमणा मारता आहेत. मी Mr. Marvin Mills यांना पाठवलेले पत्र (कॉपी) आपणांस मिळाले असेलच. आता आपण आपल्या माहितीच्या संस्थांचे पत्ते व त्यांच्याशी संपर्क करण्यासाठी मला ते पत्ते पाठवण्याचे अगदीच कसे विसरलात? मात्र यासाठी होणाऱ्या टेस्टसाठी नाडीपट्ट्यांचे प्रूफ घेण्यास आपण स्वतःजातीने हजर असलेच पाहिजेत. कारण त्याशिवाय कार्बन 14टेस्टचा निकाल काहीही लागला तरी तो अमान्य करण्याची मखलशी आपण लीलया करू शकता.
तेंव्हा आपल्याच कार्यकर्त्यांकडून अपमानकारक वागणूक मिळण्याआधी आनंदाने, स्वच्छ व पूर्वग्रह न ठेवता येथे या. येताना हवे तेवढे अंगठे ठसे आणा. आपणच खात्री करा. आव्हान आपण देता, मग हे सर्व निस्तरणे आपलेच काम आहे. ‘ओकांची मदत आहे/होती पण नाडी भविष्य मी (तुम्ही)पाहिले आहे’ असे आपण मग छातीठोकपणे आपल्याच कार्यकर्त्यांना सांगू शकाल. तेंव्हा पुढील पत्रात आपण केंव्हा येताय ते वाचायला मला आवडेल.
आपला स्नेहाभिलाषि,
शशिकांत ओक

»

• 785 वाचने
• वाचनखुण साठवा.
• शिफारस करा (मित्रांना पाठवा)
• मुद्रणसुलभ आवृत्ती

कोणी केला

प्रेषक भडकमकर मास्तर ( बुध, 09/02/2009 - 00:46) .

कोणी केला होता फोन?
_____________________________
हल्ली प्रातःसमयी ओ सजना बरखा बहार आयी ऐकतो... जय बालाजी

»

• उत्तर द्या

हो ना...

प्रेषक बिपिन कार्यकर्ते ( बुध, 09/02/2009 - 00:50) .

त्याला आधी घ्या कोपच्यात...
असो. लेख नीट वाचता नाही आला.
बिपिन कार्यकर्ते

»

• उत्तर द्या

तरी ... तरी

प्रेषक टारझन ( बुध, 09/02/2009 - 01:13) .

तरी ... तरी सांगत होतो... चष्म्याला णाडी बांधत चला ... पण तुम्ही काकालोक आमचं ऐकाल तेंव्हा ना ?
असो ..
अ‍ॅक्चुअली लेख वाचलाच नाही ... कोण कोण महाभाग वाचून प्रतिक्रिया द्यायला आलाय ते पहायला आलो होतो
-(अतिउद्धट) टारलिया

»

• उत्तर द्या

डब्ल्यू.पी.टी.ए.

प्रेषक ३_१४ विक्षिप्त अदिती ( बुध, 09/02/2009 - 10:59) .

अ‍ॅक्चुअली लेख वाचलाच नाही ... कोण कोण महाभाग वाचून प्रतिक्रिया द्यायला आलाय ते पहायला आलो होतो

सेम हियर टार्‍या! कोण कोण भांडण-भांडण खेळत आहेत बघायला आले. रहावलं नाही म्हणून लोळून हसणारे इमोटीकॉन्स ठेवून जात आहे.
अदिती
ता.क.: पत्र वाचलं. भांडण-भांडण कोण खेळत आहे तेही समजलं! एवढी जहरी टीका मिपावर संपादक टीकू देत नाहीत एवढंच वाटलं. बाकी चालू द्या.
अदिती

»

• उत्तर द्या

रिंगमास्टर, आसूड, कवायत, सिंह, सर्कस

प्रेषक भडकमकर मास्तर ( बुध, 09/02/2009 - 15:05) .

रिंगमास्टर, आसूड, कवायत, सिंह, सर्कस असे काही शब्द वरती वाचनात आले, त्यानुसार विषयाचे अधिक स्पष्टीकरण होण्यासाठी काही सुसंगत फोटो चढवत आहे...



_____________________________
हल्ली प्रातःसमयी ओ सजना बरखा बहार आयी ऐकतो... जय बालाजी

»

• उत्तर द्या

आई ग! १९९५

प्रेषक सहज ( बुध, 09/02/2009 - 07:42) .

१९९५ मधील सर्कस!!! वा क्या बात है!!
चालू द्या!
----------------------------------------
१९९५ की उस थप्पड कि गुंज तुम्हे २००९ मे भी सुनाई दे गी राणा ठाकूर!

»

• उत्तर द्या

काय म्हणावं ह्याला जिद्द की हटवादीपणा?

प्रेषक चतुरंग ( बुध, 09/02/2009 - 07:50) .

(हतबुद्ध)चतुरंग

»

• उत्तर द्या

नाडीवाद *

प्रेषक II राजे II ( बुध, 09/02/2009 - 09:11) .

नाडीवाद
* डोक्यावरुन केले सर्व काही.... माझी नाडी सटकली आहे... त्यामुळे काही समजले नाहि... बाकी,
तुमचे चालू द्या.

»

• उत्तर द्या

विल्यॅष्टीक

प्रेषक प्रकाश घाटपांडे ( बुध, 09/02/2009 - 09:37) .

तरी आम्ही सांगतोय विल्यॅष्टिक वापरा.पन डिजाईनच घावना!
प्रकाश घाटपांडे
आमच्या अनुदिनीत जरुर डोकवा.

»

• उत्तर द्या

सहमत

प्रेषक युयुत्सु ( बुध, 09/02/2009 - 08:07) .

अनिंस ही एक करमणूकीचे कार्यक्रम करणारी सर्कस आहे या विधानाशी एकदम सहमत. विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे टाळायची कशी याचे धडे घेण्यासाठी मी दाभोळकराना गुरूस्थानी मानतो...

»

• उत्तर द्या

सोयीस्कर

प्रेषक विजुभाऊ ( बुध, 09/02/2009 - 10:05) .

सोयीस्कर कांगावा
खरेतर या बाबतीत सनतनप्रभात फार मोठी मदत करेल साधकांना त्रास दिला म्हणून नाटकांच्या शो ला सुतळी बॉम्ब फोडेल.
ओक साहेब तुम्हाला एक प्रश्न विचारतो. की तुमचा तुमच्या प्रणालीवर/नाडीपट्ट्यांवर ठाम विश्वास असेल तर अंनिस ची त्याला मान्यता हवी हा अट्टाहास कशाला?
जसे आय एस आय मानका पेक्षा वरच्या प्रतीची मानके असतात म्हणून आय एस आय मानांकीत वस्तु उत्तमच असतील असे नाही.
तसेच उल्हासनगर ला बनणार्‍या वस्तु अगदीच बंडल असतील असेही नाही. प्रत्येक वस्तुच्या ग्राहकाच्या गरजेनुसार मानके बदलत असतात.
समजा त्या पट्ट्या खर्‍या आहेत अशी अंनिस ने मान्यता दिली म्हनुन असा किती फरक पडणार आहेत. ज्यांचा विश्वास आहे ते तुमच्या कडे येतीलच आणि ज्यांचा नाही ते येणारच नाहीत.
"येनकेनप्रकारेण पुरुषो प्रसिद्धो भवेत " य्ता तत्वावर जास्त भर असल्याने ज्याची वर्तमानपत्रत कायदेशीर रित्या झैरात करता येत नानी तशा गोष्टींची मिडीयामधून वाद उभे केल्यानन्तर जास्त प्र॑सिद्धी होते आणि बघुयातरी काय प्रकार आहे ते असे बघे मात्र जाळ्यात सापडतात.
एक प्रश्न विचारतो तुम्हाला आणि यूयूत्सु साहेबाना सुद्धा
समजा माझ्या भविष्यात अमूक एक घटना होणारच असे लिहिले आहे ती गोष्त मी स्वतःटाळण्याचा प्रयत्न केला तर ती टळू शकते का?
या प्रश्नाच्या पोटात उपप्रश्न आहे की तसे प्रयत्न मी करेन किंवा नाही हेदेखील विधीलिखित असेल तर माझ्या हातात काहीच उरत नाही.
अशा परिस्थितीत मी ज्योतिष्/भविश्य बघितले काय किंवा नाही बघितले काय फरक पडणार आहे?
पास हा शब्द जर इंग्रजी असेल तर नापास हा शब्द कोणत्या भाषेतला आहे

»

• उत्तर द्या

विजुभाउंशी सहमत

प्रेषक प्रकाश घाटपांडे ( बुध, 09/02/2009 - 10:19) .

विजुभाउंशी सहमत आहे
संकष्टी चतुर्थीला तिरंगा या नॉनव्हेज हॉटेलची जाहीरात असते.
"प्रवेश बंद".
या एका दिवशी अशा प्रकारची निगेटिव्ह जाहिरात करुन जो परिणाम साधतो तो अन्य दिवशीच्या अनेक जाहीरातींनी साधत नाही.
शिवाय अनेक प्रतिक्रिया या जाहीरातीच्या वाहकच बनतात.
प्रकाश घाटपांडे
आमच्या अनुदिनीत जरुर डोकवा.

»

• उत्तर द्या

ज्योतिषाच

प्रेषक युयुत्सु ( बुध, 09/02/2009 - 10:37) .

ज्योतिषाच्या संदर्भात घटनांचे दोन प्रकार सांगता येतात. १ला प्रकार - ज्यात होणार्‍या घटनेत सापड्णे व्यक्तीच्या इच्छेवर अवलंबून नसते. २रा प्रकार - यात घटना घड्ण्यात व्यक्तीचा सहभाग जाणीव पूर्वक असतो. २र्‍या प्रकारातली भाकिते टाळता येउ शकतात. १ल्या प्रकारात मात्र काही करता येत नाही. आलीया भोगासी ... असे म्हणून गप्प बसावे लागते.
प्रत्येकाची अनिश्चितता हाताळायाची क्षमता सारखी नसते म्हणून ज्योतिष बघायचे की नाही हा वैयक्तिक प्रश्न ठरतो.

»

• उत्तर द्या

खरय

प्रेषक प्रकाश घाटपांडे ( बुध, 09/02/2009 - 10:41) .

प्रत्येकाची अनिश्चितता हाताळायाची क्षमता सारखी नसते म्हणून ज्योतिष बघायचे की नाही हा वैयक्तिक प्रश्न ठरतो.

खरयं! पण अशा प्रकारच्या अनेक प्रश्नांतुन सामाजिक समस्या/प्रश्न निर्माण होतात.
प्रकाश घाटपांडे
आमच्या अनुदिनीत जरुर डोकवा.

»

• उत्तर द्या

सामाजिक

प्रेषक युयुत्सु ( बुध, 09/02/2009 - 13:09) .

सामाजिक समस्या हाताळायला creative problem solving नावाचे स्किल वापरता येते. अनिंसवाल्याना ते बहूधा ठाऊक नसावे. त्यांच्या शब्दकोशात "थयथयाट" एवढा एकच शब्द आहे.

»

• उत्तर द्या

१ला प्रकार

प्रेषक विजुभाऊ ( बुध, 09/02/2009 - 10:47) .

१ला प्रकार - ज्यात होणार्‍या घटनेत सापड्णे व्यक्तीच्या इच्छेवर अवलंबून नसते. २रा प्रकार - यात घटना घड्ण्यात व्यक्तीचा सहभाग जाणीव पूर्वक असतो. २र्‍या प्रकारातली भाकिते टाळता येउ शकतात. १ल्या प्रकारात मात्र काही करता येत नाही.
यात पहिला प्रकार हा दुसर्‍या प्रकारावर अवलंबून असतो.
उदा : लग्न करणे किंवा टाळणे यात आपला जाणीवपूर्वक सहभाग असतो. नन्तरचे टाळता येत नाही.
किंवा गावाला जाताना जावे की नाही यात आपला जाणीव पूर्वक सहभाग असतो. पण गेल्यानन्तर बसला/ रेल्वेला अपघात हा आपण टाळू शकत नाही.
अवांतरः सॉफ्टवेअरचा प्रोग्राम लिहिताना If.....Else....Then असा शक्यता अशक्यता वर आधारीत कंडिशनल प्रोग्राम लिहिला जातो
पास हा शब्द जर इंग्रजी असेल तर नापास हा शब्द कोणत्या भाषेतला आहे

»

• उत्तर द्या

ज्योतिषाच

प्रेषक JAGOMOHANPYARE ( बुध, 09/02/2009 - 11:05) .

ज्योतिषाच्या संदर्भात घटनांचे दोन प्रकार सांगता येतात. १ला प्रकार - ज्यात होणार्‍या घटनेत सापड्णे व्यक्तीच्या इच्छेवर अवलंबून नसते. २रा प्रकार - यात घटना घड्ण्यात व्यक्तीचा सहभाग जाणीव पूर्वक असतो. २र्‍या प्रकारातली भाकिते टाळता येउ शकतात. १ल्या प्रकारात मात्र काही करता येत नाही. आलीया भोगासी ... असे म्हणून गप्प बसावे लागते.>>>>>>>>>>>>>>..
हा विचार कधीच केला नव्हता.... आपण एक तर पूर्ण १ मानतो किन्वा २ तरी........ पण दोन्ही थोडे थोडे असू शकते, धन्यवाद ! आज सकाळी याला समान्तरच विषय घोळत होता म्हणायचा..... सापशिडी हा खेळ सन्त ज्ञानेश्वरानी शोधला असे काल कुठेतरी वाचले.त्याबद्दल विचार करत होतो... .. त्या खेळाचे मूळ नाव होते मोक्षपटल..... १. फासे टाकून मिळालेला परिणाम म्हणजे आपण उल्लेखलेले १...... २. त्या घरात त्या वेळी आपण केलेले सद्विचार किन्वा दुर्विचार म्हणजे शिडी आणि साप... म्हणजे आपण उल्लेखलेले २........ धन्यवाद... छान सन्गती लावून दिलीत......

»

• उत्तर द्या

सहमत

प्रेषक अजुन कच्चाच आहे ( बुध, 09/02/2009 - 10:39) .

विजुभाऊंशी सहमत.
सारे भविष्य जर आधिच ठरलेले असेल तर आपल्या प्रयत्नांना काही अर्थच उरत नाही.
(कशाला काय काम करायचे मग? ... असेल माझा हरी तर.....)
एक सल्ला : मी पट्टी बघणार की नाही हेही पट्टीत असेलच की. मग ती पट्टी त्या ठिकाणी हजर का ठेवत नाहीत? शोधाशोधीचा केवढा व्याप वाचेल.
.................
अजून कच्चाच आहे.
(पिकणार कधी हे शोधायला पट्टी पहावी काय?)

»

• उत्तर द्या

आव्हान कोण देतो? अंनिस! मग हे सर्व निस्तरण्याचे काम अंनिसचे नाह

प्रेषक शशिकांत ओक ( बुध, 09/02/2009 - 13:52) .

तेंव्हा आपल्याच कार्यकर्त्यांकडून अपमानकारक वागणूक मिळण्याआधी आनंदाने, स्वच्छ व पूर्वग्रह न ठेवता येथे या. येताना हवे तेवढे अंगठे ठसे आणा. आपणच खात्री करा. आव्हान आपण देता, मग हे सर्व निस्तरणे आपलेच काम आहे. ‘ओकांची मदत आहे/होती पण नाडी भविष्य मी (तुम्ही)पाहिले आहे’ असे आपण मग छातीठोकपणे आपल्याच कार्यकर्त्यांना सांगू शकाल. तेंव्हा पुढील पत्रात आपण केंव्हा येताय ते वाचायला मला आवडेल.
आपला स्नेहाभिलाषि,

यावर अद्याप कोणी अंनिसच्या लोकांना विचारत नाही - वा आपणासारखे अंनिसच्या कार्याला सहानुभूती असलेले लोक योग्य व्यक्तींशी संपर्क करून या विषयाला वाचा न फोडता अन्य लिहिण्यात का वेळ गालवताय?
अंनिसने सर्टीफिकेट दिले तरच नाडी महर्षींचा गौरव होतो आणि नाही दिले तर त्यांच्या कार्याला बट्टा लागतो असे नाडी प्रेमींना वा अन्य लोकांना कोणालाही वाटत नाही. मात्र जे लाखो रुपयांची जाहीर आव्हाने देऊन गप्प बसतात त्यांच्या गप्प बसण्याच्या कृतीच्या स्मृतींना या निमित्ताने उजाळा मिळाला आहे इतकेच.
शशिकांत

»

• संपादन
• उत्तर द्या

नाडी

प्रेषक मदनबाण ( बुध, 09/02/2009 - 10:43) .

नाडी ग्रंथा विषयीची आपली चर्चा मागे वाचली होती...तेव्हा या संबंधी कुठे तरी काही तरी पाहिल्याच किंवा वाचल्या सारख आठवत होत...नंतर लक्षात आले की सुरभि या मालिकेत बहुधा साऊथ मधले नाडी ग्रंथावाले दाखवल्यासारखे वाटते...
बाकी या विषयावर अजुन वाचावे का ? या विचारात सध्या आहे...
बाकी ओकसाहेबांच्या चिकाटीला दाद देतो.
मदनबाण.....
Stride 2009 :---
http://www.southasiaanalysis.org/%5Cpapers34%5Cpaper3354.html

»

• उत्तर द्या

अनिस

प्रेषक JAGOMOHANPYARE ( बुध, 09/02/2009 - 10:52) .

अनिस वाल्यान्ची अवस्था दारूड्या माणसासारखी झालेली आहे... हळूहळू दारू वाढते आहे, हे त्याला कळतच नाही.... आधी अन्धश्रद्धा निर्मूलन करत होते... मग हे लोक श्रद्धा निर्मूलनाच्या मागे लागले.... आणि आता हिन्दु धर्म निर्मूलनाच्या मागे लागलेत.........

»

• उत्तर द्या

हिन्दु

प्रेषक विजुभाऊ ( बुध, 09/02/2009 - 11:02) .

हिन्दु धर्म निर्मूलनाच्या मागे लागलेत.........
हे म्हण्जे कैच्याकैच. ओढून ताणून यात धर्म कशाला आणलात.
अर्रर्र्.तुम्ही सनातन वाले आहात हे विसरलोच .
अवांतर : तुम्ही लिहिलेल्या या प्रतिसादावर् काही प्रतिक्रीया आल्या तर त्याला तुम्ही साधकांच्या साधनेत मिपा सदस्या च्या रूपात पिशाच्चानी आणलेला व्यत्यय असे म्हणता का?
पास हा शब्द जर इंग्रजी असेल तर नापास हा शब्द कोणत्या भाषेतला आहे

»

• उत्तर द्या

आव्हान कोण देतो? अंनिस! मग सर्व निस्तरण्याचे काम अंनिसचे नाही?

प्रेषक शशिकांत ओक ( बुध, 09/02/2009 - 14:03) .

तेंव्हा आपल्याच कार्यकर्त्यांकडून अपमानकारक वागणूक मिळण्याआधी आनंदाने, स्वच्छ व पूर्वग्रह न ठेवता येथे या. येताना हवे तेवढे अंगठे ठसे आणा. आपणच खात्री करा. आव्हान आपण देता, मग हे सर्व निस्तरणे आपलेच काम आहे. ‘ओकांची मदत आहे/होती पण नाडी भविष्य मी (तुम्ही)पाहिले आहे’ असे आपण मग छातीठोकपणे आपल्याच कार्यकर्त्यांना सांगू शकाल. तेंव्हा पुढील पत्रात आपण केंव्हा येताय ते वाचायला मला आवडेल.
आपला स्नेहाभिलाषि,

यावर अद्याप कोणी अंनिसच्या लोकांना विचारत नाही - वा आपणासारखे अंनिसच्या कार्याला सहानुभूती असलेले लोक योग्य व्यक्तींशी संपर्क करून या विषयाला वाचा न फोडता अन्य लिहिण्यात का वेळ गालवताय?
अंनिसने सर्टीफिकेट दिले तरच नाडी महर्षींचा गौरव होतो आणि नाही दिले तर त्यांच्या कार्याला बट्टा लागतो असे नाडी प्रेमींना वा अन्य लोकांना कोणालाही वाटत नाही. मात्र जे लाखो रुपयांची जाहीर आव्हाने देऊन गप्प बसतात त्यांच्या गप्प बसण्याच्या कृतीच्या स्मृतींना या निमित्ताने उजाळा मिळाला आहे इतकेच.
शशिकांत
शशिकांत

»

• संपादन
• उत्तर द्या

ओक साहेब

प्रेषक विजुभाऊ ( बुध, 09/02/2009 - 14:57) .

ओक साहेब आपली चिकाटी खरोखरच वाखाणण्यासारखी आहे.
अंनिस; त्यानी दिलेले आव्हान कोणी स्वीकारले की पळ काढते असे तुम्हाला म्हणायचे असेल तर ते तसे वर्तमानपत्रात लिहा. निदान अंनिसचा पर्दाफाश तरी होईल
पास हा शब्द जर इंग्रजी असेल तर नापास हा शब्द कोणत्या भाषेतला आहे

»

• उत्तर द्या

अहो

प्रेषक निमीत्त मात्र ( गुरू, 09/03/2009 - 00:50) .

अहो शशिकांत ओक हे एक थोतांड आहे.
तुमच्या लिखाणावरुन तुम्ही सुशीक्षीत वाटता तरीही असल्या नाड्या वगैरे घेऊन काय बसलाय २१व्या शतकात?

»

• उत्तर द्या

योग सिद्धी मासिकासाठी

योग सिद्धी मासिकासाठी

1. नाडी ग्रंथांच्या निर्मात्या महर्षींची ओळख आणि त्यांचे साहित्य

2. नाडी ग्रंथावरील पुर्व सुरींनी केलेले लेखन - नाडी ग्रंथ एक अभ्यास -

3. त्यातील काहींची ओळख व सद्य परिस्थिती शांताराम आठवले . न्यायाधिश रा. शं. वझे, आजगावकार, केदारनाथ, छायाशास्त्री बाबुभाई-हर्षद, रजनी, अनिल आदि, मेरठचे एस के दीक्षित, नि , अरुण संहितावाले जुगल जी. होशियारपुरवाले शामाचरणजी, महाशिव, रतीश मोहन व रामशरण, अमृतआनंद, आणि स्नेह जनार्दन महिला संहिता वाचक पंडिता, मोगावाले मदनमोहन, व अन्य.

4. नाडी ग्रंथांचे नवे स्वरूप, अति लांब ३०इंचापासूनअति लहान १५ सें मी च्याआकारतील ताडपट्यातील अवतरण, लाकडाच्या मुळीवरून आणि कोऱ्या कागदांवरून, तांव्याच्या आणि चांदीच्या धातुपत्रांवरून अक्षयपत्रांवरील जीव नाड्या-संहितांची ओळख तमिळ नाडी ग्रंथांतील सुक्ष्म, अनिसुक्ष्म व त्यांची लोकप्रियता

5. विदेशातील विविध नाडी ग्रंथ प्रेमींचा परिचय.पॉवेल क्रेची, थॉमल ऑझ्सटर, भारतवेडी कमला, महर्षींचा चेला - मार्टीन कोला, मदर धेनका, लाफिंग बुद्धा, मेरीया व जिरी,

6. भाग २ हैयोहैयैयो यांच्याकडून समाजशास्त्राच्या* अनुषंगाने करण्यात आलेला व करायचा संकल्पित अभ्यास कार्याचा आराखडा-

7. *नाडीमहर्षींनी जनसामांन्यासाठी देश, भाषा, धर्म, प्रांत, जात-जमात आदींच्या संकुचित कक्षांचे बंधन तोडून प्रचलित समाजासाठी केलेले निष्काम - स्वार्थरहित सेवाकार्य.

8. नाडी पट्टीतील लिखित मजकुराचा तमिळ भाषाविज्ञानाच्या अंगाने केला गेलेला अभ्यास

9. ताडपत्रांचा आकार, प्रत, व जपणुक.

10. ताडपत्रांच्या वरील विविध भाषेत केले गेलेले अन्य विषयांचे लेखन व त्या अनुषंगाने लिपी व अर्थबोध यावरील संशोधन आणि नाडी ग्रंथांतील लिपी, व अर्थबोध यांचा तौलनिक अभ्यास

11. तमिळ भाषेत पुर्वजांच्या अनुभवांचे एकत्रिकरण, युजी कृष्णुर्ती. कर्नल ऑलकॉट मॅडम ब्लाव्हेट्स्की. बीव्ही रामन, केपी पद्धतीवाले कृष्णमुर्ती, टी एन शेषन, आणि अन्य

12. काव्य - प्रकार - श्लोक, काव्याअलंकार- प्रास अनुप्रास, यमक . प्रथम अक्षर प्रास द्वितीय अक्षर प्रास,

13. श्र्लोकांतील अंत्योपरांत अग्र शब्दानुसंधान - दाम यमक.

14. लघु-गुरू मात्रांचा गणिती अविष्कार,

15. अनेक नव नविन शोधांमुळे सध्या प्रचलित वस्तू, उदा- फोन, वीज, दूरदर्शन, कॉम्प्युटर, सेवा - वाहतुकीच्या कार, ट्रक, ट्रेन, संकल्पना उदा. हवाईदल,

16. नाडी ग्रंथावरील आधारित शब्दकोषाची गरज आणि त्यासाठीचे प्रयत्न

17. तमिळ ते इंग्रजी, हिंदी अन्य भारतीय व अभारतीय अशा ३५ -४० भाषांचा शब्दकोष.